Święto górnicze przypadające na dzień 4 grudnia to dobra chwila refleksji nad historią, to dobra okazja do podsumowania dorobku Związku, ale przede wszystkim do podziękowania tym, którzy swoją pracą tworzą tę historię. W ponad 100 letniej historii górniczego ruchu związkowego jest to istotny fragment działalności związkowej. Czas zmian ustrojowych, restrukturyzacji górnictwa i prywatyzacji gospodarki Polski był dla naszych członków i działaczy ciężki i wymagający. Zdaliśmy ten egzamin. Zawsze po ciężkiej pracy przychodzi moment na odprężenie i swoistego rodzaju refleksję. A „Barbórka” jest dobrą chwilą, aby dokonać podsumowań i ocen. Każdego roku, uczestnicy akademii, z szacunku dla trudu górniczej pracy za pośrednictwem Świętej Barbary ukazywanej w koronie wspartej na mieczu czczonej jako patronki dobrej śmierci wspomnimy i czcimy minutą ciszy wszystkich naszych kolegów którzy odeszli na wieczna szychtę. Barbórka to czas na podziękowanie najbardziej zasłużonym pracownikom, a zarazem członkom Związku Zawodowego Górników w Polsce.

In alto tempore, kiedy to kopacze i gwarkowie, swoim znojnym trudem wielkich bogactw Polszcze przysparzali, Włodarze Rzeczpospolitej chcąc podnieść gorny lud do stanu rycerskiego, na on znak białą broń im do pasa przypinali, zaświadczając tym, że stan gwarecki mają w wielkim poszanowaniu i estymie. Wedle zamysłu nadających przywileje, dorównać on był winien stanowi rycerskiemu, który na owe czasy był ponad wszystkie stany. A signum tym pasowani byli gwarkowie wielce zasłużeni dla górniczego dzieła. Od tych to emporis mienili się oni „Starymi Strzechami”. Dla podtrzymania onej tradycji po dziś dzień zasłużonym gwarkom, z okazji święta górniczego wręczane są szpady górnicze.